Ferdinand Marcos

Manlapud Wikipedia
Ferdinand Marcos
Si Ferdinand Marcos
Inianak (1917-09-11)Setyembre 11, 1917
Inatey Setyembre 28, 1989(1989-09-28) (edad 72)
Ananak Imee Marcos
Ferdinand Marcos, Jr.
Irene Marcos
Pirma

Si Ferdinand Edralin Marcos (inianak Septiyembre 11, 1917 ed Sarrat, Filipinas; inatey Sepityembre 28, 1989 ed Honolulu, Hawaii, Estados Unidos) sakey politiko tan koma-10 presidente diad Pilipino nen Disiembre 30, 1965 anggad Pebrero 25, 1986. Nen 1986, si Marcos so apakiwas a taynan so bansa kayari na sakey a popular ya impanrebelde - a kabkabat met bilang Rebolusyon ed EDSA- tan sikatoy inopresi nen Presidente Ronald Reagan na US, na "matalonggaring" ya asylum diad Estados Unidos.[1] Singa si Jovito Salonga, say pangulo na sakey a komisyon na panag-imbestiga ed si Marcos, et naimano ton diad panaon na inka-presidente to et agawa so "sakey ya agnin balot akagawaan a panag-atake ed interon bansa".[2]

Personal a bilay[dumaen | dumaen so pinanlapuan]

Si Ferdinand Marcos (kawigi) a kaibay pamilya to nen 1920's

Si Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos et nianak nen Setyembre 11, 1917, diad baley na Sarrat, Ilocos Norte, ed si Mariano Marcos (1897-1945) tan Josefa Edralin (1893-1988).[3] Si Mariano Marcos et sakey ya abogado tan kongresista ed Ilocos Norte, Pilipinas.[4] Sikatoy pinatey na saray gerilyan Pilipino nen 1945 lapud sikatoy sakey a Japanese propagandist tan katulongan legan na Sankamundoan a Guerra II.[5][6][7] Si Josefa Marcos et sakey ya maestra na eskuelaan ya mas mabilay nen say asawa to - inatey nen 1988, duay taon kayarin sikatoy tinaynan na pamilyan Marcos diad Palasyo na Malacañang sanen inmalis ira ed exilio kayari na People Power Revolution nen 1986, tan sakey taon labat antis na impatey na anak ton si Ferdinand.[8]

Edukasyon tan inmunan karera[dumaen | dumaen so pinanlapuan]

Si Marcos et nanaral na abogado diad University of the Philippines. Sikatoy akapasa ed unonan subok to diad matalonan impangiyagel tod sarili to kayari ton inakusaan ya amatey ed sakey ed saray politikal ya kalaban nen ama to. Nen 1939 asumpal toy panaaral to bilang abogado tan nagmaliw ya unaan ya analo ed central state exam.

Nen World War II, sikatoy nanlingkor bilang opisyal ed Philippine Army tan akibiang ed Bataan Death March. Say ibabaga nen Marcos ya sikatoy angidaulo ed grupo na saray rebelde ya tatawagen ya Maharlika legan na panakop na saray Hapon et manlapu lad saman et sinumlangan na saray file na US Army.

Kayari na guerra, sikatoy nagmaliw ya katulong nen Manuel Roxas, say inmunan Presidente na natan ya independent Philippines. Nen 1949 sikatoy apili ed Philippine House of Commons. Nen 1954, sikatoy angasawa ed beauty queen ya si Imelda Romualdez, ya akatulong ed sikato diad kampanya ton man-presidente. Nen 1956 linmoob si Marcos ed Senado na Pilipinas, tan nagmaliw ya Presidente nen 1962.

Sikato met so pangulo na tradisyonal a Liberal Party manlapud 1961 anggad Abril 21, 1964.[9]

Saray reperensiya[dumaen | dumaen so pinanlapuan]

  1. BBC News: Homage to Imelda’s shoes. vom 16. Februar 2001, abgerufen am 12. Mai 2022. (englisch).
  2. Der Spiegel: "Template:Citation error". https://www.spiegel.de/politik/noch-nie-dagewesene-pluenderung-einer-nation-a-ca473053-0002-0001-0000-000013517044. 
  3. Steinberg, David Joel (2000). The Philippines: A Singular and a Plural Place. Basic Books. pp. 115–116. ISBN 978-0-8133-3755-5.
  4. "Families Remain Strong in Congress, but their Influence is Waning". Archived from the original on March 16, 2016. https://web.archive.org/web/20160316122501/http://pcij.org/stories/2001/ties.html. Nakuha noong October 16, 2019. 
  5. "New Doubts on Marcos' War Role" (January 24, 1986). 
  6. "File No. 60: A family affair". https://www.philstar.com/other-sections/news-feature/2016/07/04/1599425/file-no-60-family-affair. 
  7. Robert Lapham, Bernard Norling (December 6, 2013). Lapham's Raiders: Guerrillas in the Philippines, 1942–1945. University Press of Kentucky. ISBN 9780813145709.
  8. "Marcos's Mother, and Her Hospital Bill, Are Left Behind", The New York Times (March 30, 1986). 
  9. Partido Liberal Pilipinas: Template:Webarchiv vom Liberalparty.ph. Abgerufen am 12. Mai 2022. (englisch)



Usbong This article is a is a stub. You can help Wikipedia by expanding it.